Op dit blog komen vooral veel artikelen voor over televisie, radio en online. De drie B’s blijven altijd een beetje achter qua aandacht. Niet alleen hier, maar ook in andere bronnen. Met de drie B’s bedoel ik bioscoop, brievenbus en buitenreclame. Het zijn de wat kleinere mediumtypen en/of mediumtypen waarover veel minder bekend is dan wel gepubliceerd wordt. Bioscoop bijvoorbeeld. Jaarlijks krijgen we een update over het aantal bezoekers en omzet en verderop in het jaar misschien nog ’s een tussenstand, maar daar blijft het dan ook wel bij. Uitgezonderd de jaarlijkse Bioscoopmonitor, dat heel veel informatie geeft over de bioscoopfilmbeleving in Nederland. Een bredere oriëntatie op dit onderwerp staat overigens in dit onderzoek, dat opdracht van EYE Film Instituut is gedaan.
Het aantal bezoekers van de bioscoop heeft de afgelopen decennia een behoorlijke daling meegemaakt, maar vanaf het begin van de jaren ’90 (vorige eeuw) is er weer sprake van groei. Zie onderstaande grafiek, waarin de opkomst van de TV in de jaren ’50 duidelijk z’n sporen nalaat.
In 15 jaar tijd is het aantal bioscoopbezoekers afgenomen van zo’n 70 miljoen in 1955 naar 25 miljoen in 1970. En na een kleine opleving in de jaren ’70 (o.a. Turks Fruit) daalt het bezoek nog verder naar zo’n 15 miljoen in 1993/1994. Vanaf dat moment zit er weer enige groei tot aan nu. Vorig jaar was de branche goed voor ruim 30 miljoen bezoekers, hetgeen een verdubbeling is ten opzichte van het dieptepunt 20 jaar geleden.
De groei betekent ook omzetgroei, of beter gezegd toename van de recette. Twintig jaar geleden dat zo rond de 90 miljoen euro. Vorig jaar werd 249 miljoen omgezet. Die omzetgroei (178%) is voor een deel te verklaren door het toegenomen aantal bezoekers (+79% in de periode 1995 – 2013) en voor een andere deel door het duurder geworden filmkaartje. In 1995 betaalden we gemiddeld 5,22 euro voor een ticket. In 2013 is dat 8,08. Dat is een stijging van 55%. In onderstaande tabel zijn de cijfers weergegeven die ik nog kon vinden:
Bron: NVB
Naast de toegenomen opbrengst per bezoeker is ook de opbrengst per stoel behoorlijk gestegen. In 1995 lag dat gemiddeld op 969 euro per stoel, nu is dat 1.818 per stoel. Er heeft dus een behoorlijke efficiëntie-slag plaatsgevonden, die ook te zien is in onderstaande tabel. Let op: van 2013 heb ik nog niet alle cijfers, vandaar dat ik even moet teruggrijpen naar 2012:
Bron: NVB
Het aantal bioscopen is de afgelopen jaren afgenomen, maar het aantal doeken steeg juist enorm. Dat betekent meer doeken per bioscoop. Tegelijkertijd is het aantal stoelen per doek afgenomen tot gemiddeld 178 in 2012. In 1995 waren dat er nog 211. De bioscoopzaal is dus kleiner geworden en de opbrengst per stoel is gestegen. Ik weet natuurlijk niet wat de verbouwing van al die zalencomplexen heeft gekost, maar zo op het oog lijkt het schip op tijd gekeerd zo halverwege de jaren negentig.
Indrukwekkende plaatjes komen er wat dat betreft uit Tilburg en Zaandam, waar na de verbouwing en opening van nieuwe complexen de bezoekersaantallen flink omhoog zijn gegaan:
En er wordt op meer plaatsen flink aan de weg getimmerd. Dit jaar gaan er nieuwe bioscoopdeuren open in o.a. Hoorn, Groningen, Venlo, Kerkrade, Arnhem en Helmond.
De branche lijkt hiermee stevig te bouwen aan de toekomst. Mag ook wel natuurlijk, de concurrentie ligt op de loer. Steeds meer nieuwe aanbieders van ‘films en series’ dringen de huiskamer binnen en de schermgrootte in de die huiskamer neemt volgens mij ook nog steeds toe in combinatie met allerhande digitale randapparatuur.
Benieuwd hoe de vlag er over tien jaar bijhangt.